“Waarom val ik steeds terug, terwijl ik zo mijn best doe?”
Voor veel mensen in herstel is dit een frustrerende vraag. Je wéét dat je moet stoppen, je wílt het ook, en toch… opeens zit je weer midden in een terugval.
Maar wist je dat 40-60% van de mensen in herstel een terugval krijgt? Je bent dus niet de enige. Terugval is geen teken van zwakte – het is een natuurlijk proces. Dat betekent niet dat je het maar moet accepteren, maar wel dat je het beter kunt begrijpen en voorbereiden.
In deze blog ontdek je:
✅ Waarom je hersenen je soms ‘terugduwen’ in oude gewoontes.
✅ De psychologische valkuilen die terugval veroorzaken.
✅ Hoe je omgeving een stille saboteur kan zijn.
✅ Wat je wél kunt doen om controle te houden.
📘 Wil je hier actief mee aan de slag? Download ons gratis Werkboek: 5 Strategieën om Terugval te Voorkomen en krijg direct praktische handvatten.
📩 Download het Gratis Werkboek!
1. Terugval begint in je brein 🧠
Terugval is geen kwestie van ‘zwakke wilskracht’. Je hersenen zijn simpelweg gewired om oude patronen te herhalen, vooral als die patronen ooit een beloning opleverden.
🔹 Dopamine en verslaving: Verslaving heeft je beloningssysteem veranderd. Je hersenen zijn gewend aan snelle kicks en missen dat zodra je stopt.
🔹 Triggers activeren cravings: Een geur, een plek, een emotie – alles wat je brein associeert met gebruik, kan cravings opwekken.
🔹 Stress schakelt je ‘automatische piloot’ in: In stressvolle situaties grijpt je brein terug op bekende strategieën, zoals middelengebruik.
💡 Wil je meer grip op triggers? Lees ook: De eerste signalen van een terugval herkennen
2. De psychologische valkuilen van terugval
Naast de neurologische kant spelen er ook psychologische processen een grote rol.
Zelfsabotage & schuldgevoel
Veel mensen denken: “Nu heb ik al één fout gemaakt, dus maakt het toch niet meer uit.” Dit alles-of-niets-denken is funest voor herstel. Eén misstap betekent niet dat je helemaal opnieuw moet beginnen.
Negatieve gedachten & emotionele pijn
Verslaving is vaak een manier om te ontsnappen aan emoties. Maar als je stopt, komen die emoties weer terug. Zonder gezonde copingmechanismen kan dat leiden tot terugval.
Faalangst & sociale druk
De angst om te falen, of de druk van anderen (“één drankje kan toch geen kwaad?”), kan je terugduwen in oude patronen.
Tip: In ons werkboek vind je een oefening waarmee je jouw eigen valkuilen in kaart brengt. Download het gratis hier!
📩 Download het Gratis Werkboek!
3. De rol van je omgeving in terugval
Je omgeving heeft vaak een grotere invloed dan je denkt.
🔹 Sociale triggers: Mensen met wie je vroeger gebruikte, kunnen je onbewust terugtrekken in het oude patroon.
🔹 Fysieke omgevingen: Plaatsen waar je ooit gebruikte, activeren automatisch herinneringen en cravings.
🔹 Levensveranderingen: Een nieuwe baan, een relatiebreuk of zelfs iets positiefs zoals vakantie kan oude patronen oproepen.
Wat kun je doen?
✅ Vermijd risicovolle situaties zoveel mogelijk.
✅ Zoek steun bij mensen die je herstel ondersteunen.
✅ Creëer nieuwe, positieve routines en gewoontes.
💡 Lees ook: Omgevingsfactoren die een terugval beïnvloeden
4. Hoe kun je terugval écht voorkomen?
Terugval begrijpen is stap 1, maar wat kun je nu doen om het te voorkomen?
📌 Bouw een noodplan – Wat doe je als je merkt dat je afglijdt?
📌 Leer je triggers kennen – Houd een dagboek bij om patronen te herkennen.
📌 Zoek steun – Deel je struggles met iemand die je vertrouwt.
📌 Vervang oude gewoontes – Sport, schoonmaken, wandelen… alles wat je uit je hoofd haalt, helpt.
🎯 Wil je hier actief mee aan de slag? Download ons gratis werkboek en stel jouw persoonlijke preventieplan op.
📩 Download het Gratis Werkboek!
Conclusie: Terugval is niet het einde, maar een les
Terugval betekent niet dat je herstel is mislukt. Het betekent dat je nog moet leren hoe je met bepaalde situaties omgaat.
Wil je écht stappen zetten om terugval te voorkomen?
🚀 Lees hier onze uitgebreide gids: Terugval Voorkomen – De Complete Handleiding
📘 Of download ons gratis Werkboek: 5 Strategieën om Terugval te Voorkomen en sta sterker in je herstel!
